E. Tuğgeneral Prof. Dr. Esat Arslan’ın Azerbaycan ARB TV’ye Açıklamaları: Stratejik Dengelerde Rusya, İran ve Çin

Prof. Dr. Esat Arslan, Azerbaycan’ın ARB TV kanalına yaptığı açıklamalarda, Suriye’deki vekalet savaşlarında Rusya-İran iş birliğinin sınırlarını ve Çin’in küresel stratejik yaklaşımlarını ele aldı. Arslan, Rusya ve İran’ın Ukrayna ve Suriye’de farklı tutumlar sergilemesinin, bölgedeki ittifakların kırılgan yapısına işaret ettiğini belirtti.

Suriye ve Ukrayna’daki Çıkar Çatışmaları

Arslan’a göre, İran kamikaze drone’larla Ukrayna’da Rusya’yı desteklerken, Suriye’de beklediği stratejik kazanımları elde edemedi. Bu durum, Rusya-İran ilişkilerindeki sınırlı dayanışmayı gözler önüne seriyor. Arslan, bu bağlamda, devletlerin farklı konularda iş birliği yapıp aynı anda başka sahalarda karşı karşıya gelmesini ifade eden Kompartıman Diplomasisi kavramının önemine vurgu yaptı.

Kompartıman Diplomasisi: Çelişen İlişkiler

“Diplomasinin kompartımanlarında bazı aktörler iş birliği yaparken, başka bir kompartımanda rakip konumunda olabiliyorlar” diyen Arslan, bu çelişkili ilişki biçiminin günümüzde daha yaygın hale geldiğini belirtti. Rusya ve İran’ın Suriye sahasındaki kırılgan iş birliğinin yanı sıra Çin’in BRICS içindeki dengeli stratejileri de dikkat çekiyor.

Çin’in Dengeli ve Temkinli Hamleleri

Arslan, Mao döneminde İsrail’i emperyalist bir üs olarak gören Çin’in, bugün İsrail ile ikinci büyük teknoloji ortağı olmasına dikkat çekti. Temmuz ayında Pekin’de bir araya getirdiği 14 Filistinli örgütle iki devletli çözümü desteklediğini ilan eden Çin, buna rağmen İsrail ile ilişkilerini tehlikeye atacak adımlar atmaktan kaçınıyor.

Prof. Arslan, Çin’in İran’dan büyük miktarda ucuz petrol almasına rağmen İran için büyük riskler almadığını vurgulayarak, Pekin’in ABD’nin “yıkıcı küresel liderliği”ne karşı, henüz “yapıcı liderlik” cesareti kazanmadığını ifade etti.

Arslan’a göre, bu karmaşık dengeler Batı’nın bölgedeki çıkarlarına dolaylı olarak hizmet ediyor. Rusya-İran iş birliğinin zayıflaması ve Çin’in temkinli hamleleri, bölgesel dengelerin giderek daha belirsiz hale geldiğine işaret ediyor.

E. Tuğgeneral Prof. Dr. Esat Arslan'ın bu kıymetli açıklamaları, uluslararası ilişkilerdeki yeni dinamiklerin nasıl şekillendiğine dair önemli ipuçları sunuyor.